काठमाडौं । दुई विषयगत केन्द्रीय सहकारी संघहरु एकीकरण हुने भएका छन् । केन्द्रीय पशुपंक्षीपालन सहकारी संघ लि. नेपाल र नेपाल केन्द्रीय मत्स्य सहकारी संघ लि. बीच एकीकरण हुने भएको हो । एकीकरणका लागि सहकारी विभागबाट पूर्व स्वीकृति पत्र प्राप्त भएसँगै दुबै संघलाई एकीकरणमा जान बाटो खुलेको हो । केन्द्रीय पशुपंक्षीपालन सहकारी संघ लि.नेपालका अध्यक्ष बाबुराम अधिकारीले सहकारी विभागबाट २०७८ असोज २९ गते सोमबार अर्थात् हिजो पूर्व स्वीकृति पत्र प्राप्त भएको जानकारी साकोस आवाजलाई गराउनुभयो ।
अध्यक्ष अधिकारीले तराई क्षेत्रका जिल्लाहरुका तालिमहरु सञ्चालन गर्ने क्रममा मत्स्यपालन सहकारी संघका पदाधिकारीहरुसँग भेट हुँदा एकीकृत रुपमा दरिलो बनेर अघि बढ्नुपर्छ भन्ने मनसाय व्यक्त गरिएपछि आफुहरु पनि इच्छुक भएको बताउनुभयो । सोही अनुरुप दुबै संघको सञ्चालक समितिले मर्जको बिषयलाई सकारात्मक रुपमा लिई संयुक्त कार्यदल गठन गरेको थियो । कार्यदलले तयार पारेको प्रतिवदेनका आधारमा २०७८ साल असोज ६ गते संघीय सहकारी विभागमा एकीकरण पूर्व स्वीकृतिका लागि पत्राचार गरिएको थियो । मत्स्यपालन केन्द्रीय संघको गत वर्ष निर्वाचनसहितको साधारण सभाले एकीकरणको विषयलाई अनुमोदन गरेको थियो भने केन्द्रीय पशुपंक्षीपालन सहकारी संघको पनि हालै सम्पन्न साधारण सभाले मर्जरलाई अनुमति प्रदान गरेको थियो । प्रत्युत्तरमा सहकारी विभागबाट हिजो असोज २९ गते पूर्व स्वीकृति पत्र प्राप्त भएको हो ।
एकीकृत संघको नाम केन्द्रीय पशुपंक्षी मत्स्य सहकारी संघ लि. नेपाल नाम प्रस्ताव गरिएको छ । यद्यपि, दुवै संघको संयुक्त साधारण सभामार्फत सबै कुरो टुङ्गो लाग्ने पशुपालन केन्द्रीय सहकारी संघ लि.का अध्यक्ष अधिकारीले जानकारी गराउनुभयो । ‘एकीकरण कार्यविधि तथा संयुक्त साधारण सभाको निर्णयको आधारमा बाँकी विषयहरु तय गर्छौ,’ उहाँले भन्नुभयो, ‘दुवै संघबाट तदर्थ समिति गठन हुन्छ । एकीकृत विनियम र कार्यविधि पास भएपछि अरु कुरोहरु टुङ्गो लाग्छ ।’ त्यसका लागि चाँडै नै संयुक्त साधारण सभा गर्ने तयारीमा जुट्ने अध्यक्ष अधिकारीले बताउनुभयो ।
२०७१ साल पुस २३ गते दर्ता भएको संघमा हाल ५४ जिल्लाका पशुपालनसम्बन्धी प्रारम्भिक सहकारीहरु सदस्य छन् । संघमा सुदूरपश्चिमबाहेकका ६ प्रदेशका प्रारम्भिक संस्थाहरु सदस्य छन् । संघको ७ औं वार्षिक साधारण सभा गत भदौं ४ र ५ गते धनुषाको लालगढमा सम्पन्न भएको थियो । संघले बहसपैरवीको कामलाई प्राथमिकतामा राखेको छ । कोभिड महामारीअघि सम्म संघले किसानका उत्पादित वस्तुहरुलाई काठमाडौंको शाान्तिनगरमा सोरुम भाडामा लिई बिक्री वितरण र बजारीकरणको काम गरेको जानकारी अध्यक्ष अधिकारीले साकोस आवाजलाई गराउनुभयो ।
नेपाल केन्द्रीय मत्स्य सहकारी संघ लि.का अध्यक्ष सञ्जय कुमार साहले विषय र प्रकृति मिल्ने भएकाले एकीकरणको प्रक्रिया अघि बढाइएको बताउनुभयो । साकोस आवाजसँग कुरा गर्दै अध्यक्ष साहले उत्पादनमूलक काम गर्ने सोचका साथ एकीकरण गर्ने निश्चय गरेको बताउनुभयो । २०६९ असार ३० गते स्थापित संघमा हाल २ वटा जिल्ला संघ (धनुषा र बारा) समेत गरी ३४ सदस्य छन् । संघले पनि बहस पैरबीको कामलाई नै प्राथमिकतामा राखेको छ ।
अध्ययन भन्छः सहकारीमा बचत, तरलता र सम्पत्ती बढ्यो, लगानी २ प्रतिशतले घट्यो
तीन जिल्लामा साकोस अभियानको छवी संक्षरण र विकासमा संघको भूमिका विषयक अन्तरक्रिया
अभियानका शीर्षस्थ निकायहरूमा भक्तपुर बचत संघले बुझायो ज्ञापनपत्र