सहकारी वित्तीय शिक्षा प्रदान गर्ने महत्वपूर्ण माध्यम हो । सहकारीको माध्यमबाट गाउँगाउँमा वित्तीय शिक्षाको जागरण सुरु भएको छ । सहकारीका विभिन्न कार्यक्रम, तालिम तथा गोष्ठीहरुमा पनि वित्तीय शिक्षाको ज्ञान दिइन्छ । सहकारीको प्रारम्भविन्दुसँगै गाउँगाउँमा सहकारी घर घरमा भकारी भन्ने भनाई महत्वपूर्ण रहँदै आएको छ । सहकारीका यिनै महत्वपूर्ण सन्देश तथा उक्तिहरुलाई प्रचार गर्न गीत संगित पनि महत्वपूर्ण माध्यमको रुपमा रहँदै आएका छन् । आसन्न तीजको परिवेशसँगै गाउँ सहरमा महिला दिदीबहिनीहरुको रमाइला गतिविधिहरु सामाजिक सञ्जालमार्फत बाहिरिने क्रम सुरु भएको छ ।
बिशेष महत्व बोकेको सांस्कृतिक पर्व तीजमार्फत आम सर्वसाधरणलाई सहकारी सिद्धान्त, बचतको बानी, लैङिगक समावेशिता, अधिकार र मुक्तिका मागप्रति सचेत गराउन सहकारीमा आबद्ध महिलाहरुले गरेको यो पृथक प्रयास र सामाजिक सञ्जालका माध्यमबाट गरिएको प्रचार प्रसारले कार्यक्रमको लोकप्रियता बढाएको छ ।
प्रारम्भमा दर खाने र नाचगान गरेर तीज पर्व मनाउने प्रचलन सहकारीहरुमा देखिन्थ्यो तर पछि नेफ्स्कूनमा आबद्ध भएपछि भने बचत प्रवर्धन गर्ने, वित्तीय शिक्षा सम्बन्धी सचेतना फैलाउने उद्देश्यले तीज बचत कार्यक्रम शुभारम्भ भएको उपाध्यक्ष अधिकारीले स्मरण गर्नुभयो । “तीज वचत बार्षिक रुपमा कृष्णजन्माष्टमी देखि तीजको ऋषिपञ्चमीको दिनसम्म मात्रै झिक्न पाउने भन्ने व्यवस्था हामीले शुरुमा गरेका थियौं” उहाँले भन्नुभयो, “तीज बचत तीज पर्व मनाउन नै खर्च गर्ने भन्ने थियो । तीज बचत सुरु गरेपछि एकै दिनमा राम्रै बचत पनि संकलन हुन्थ्यो, त्यो क्रम आज पनि जारी छ । बचत गर्ने बानीको विकास गर्न र बचतको निरन्तरताका लागि पनि तीज वचत महत्वपूर्ण माध्यम बनेको छ ।”
प्रभात दिदीवहिनी बचत तथा ऋण सहकारी संस्था लिमिटेडले यस वर्ष पनि तीज पर्वको शुभकामना आदानप्रदान सँगै तीज बचत कार्यक्रमको आयोजना गरेको छ । सहकारीहरुले प्रत्येक बर्ष तीजको अवसरमा आयोजना हुने शुभकामना आदानप्रदान साथै तीज विशेष बचत कार्यक्रमले महिलाहरुमा एकता, सद्भाव र आत्मियता पनि बढाएको उहाँ बताउनुहुन्छ ।
भाद्र शुक्ल तृतीयाका दिनमा मनाइने हरितालिका तीज पर्व यस बर्ष भदौ २४ गते परेको छ । देवादिदेव महादेव र पार्वतीको पूजा, उपासना र आराधना गरी मनाइने तीज पर्वले सुख शान्ति र कल्याणको प्राप्ति हुने धार्मिक विश्वास समेत रहेको छ ।
महिलाको आर्थिक सशक्तिकरणको पाटोमा पछिल्लो समय गाउँ सहर सबैतिर सहकारीले महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गर्दै आइरहेको छ । करिब ७४ लाख सहकारीका सदस्यहरुमध्ये ४० लाखभन्दा बढी (५६ प्रतिशत) महिला सदस्य छन् । यसले के इङ्गित गर्दछ भने सहकारीमार्फत महिला सशक्तिकरणको अभियान तीब्र रुपमा अगाडि बढेको छ । त्यतिमात्रै होइन परम्परागत धार्मिक विश्वास साथसाथै महिला अधिकारको विषय उजागर हुने तीज गीतले महिलाहरुलाई आर्थिक आत्मनिर्भरतातर्फ अग्रसर बन्नसमेत हौसला प्रदान गरेको छ ।
तीजको पूर्वसन्ध्यामा ‘सहकारी सेवा र सचेतना’ विषयक तीज गीतमा अन्तर सचेतना क्लब स्तरीय तीज गीत प्रतियोगिता सुभारम्भ गरिएको पल्लवी साकोसका महिला उपसमिति संयोजक शोभा काफ्लेले बताउनुभयो । सहकारी सम्बन्धी सचेतना फैलाउन र सबैलाई सहकारीमा आबद्ध गराउन तीज पर्वको अवसरमा गीत संगितमार्फत अनुरोध गरेका छौं, उहाँले भन्नुभयो, “सहकारीमा महिला सहभागिता बढाएर महिलाको आर्थिक सशक्तिकरण साथै नेतृत्व सीप विकासका लागि पनि तीज पर्वमा गरिने कार्यक्रमले विशेष महत्व राख्दछ ।” पल्लवी बचत तथा ऋण सहकारी संस्थाले सचेतना क्लबहरुको भर्चुअल तीज गीत प्रतियोगिता आयोजना गरेर ९ प्रतियोगी समुहको गीत र नृत्य फेसवुक पेज मार्फत सार्वजनिक गरेको छ । गीत संगित, लय, कला र कला साथै फेसबुकमा प्राप्त लाइक, सेयर र कमेन्टको आधारमा उत्कृष्ट छनौट गरिने संयोजक काफ्ले ले जानकारी गराउनुभयो ।
यी त केही प्रतिनिधिमुलक उदाहरण मात्रै हुन् । पछिल्ला बर्षहरुमा तीज पर्वलाई वित्तीय शिक्षाको सन्देश फैलाउने र बचतलाई प्रोत्साहन गर्ने उद्देश्यले कार्यक्रम आयोजना गर्ने क्रम निरन्तर बढिरहेको छ । प्रत्येक बर्ष तीजको अवसर पारेर गरिने कार्यक्रमहरु बढीभन्दा बढी सचेतनामुलक, सरल र बचतमुखी हुनु आवश्यक छ । नियमित तीज वचतले सदस्यलाई पर्व मनाउन आवश्यक आर्थिक सहयोग पनि भएको छ ।
महिला अधिकार र स्वतन्त्रताका गीत गाएर परम्परागत शैलीमा तीज पर्व मनाउने प्रचालनमा समयक्रमसँगै परिवर्तन भएको छ । महिला दिदवहिनीहरु अधिकार र स्वतन्त्रताको विषयबाट अगाडि उठेर नेतृत्वतहमा सम्मानजनक महिला सहभागिता र आर्थिक सशक्तिकरणका लागि आवाज उठाउँदै आइरहेका छन् ।
घर घर र टोल छिमेकमा बचत अभियानको सन्देश फैलाएर सहकारी मार्फत महिलाहरुलाई आर्थिक रुपमा आत्मनिर्भर बनाउने विषयलाई सहकारीले जोड दिएको छ भने प्रत्येक वर्ष आउने धार्मिक पर्वको अवसरले पनि सहकारीका विभिन्न प्रकारका बचत जस्तै गृहिणी वचत, खुत्रुके बचत, तीज बचत, बाल बालिका बचतलाई प्रोत्साहन गरेको छ । महिलाहरुको महान् पर्व हरितालिका तीज सहकारीहरुको बचत कार्यक्रम सँगै जोडिएर आएको छ । पर्व बचतको महत्वलाई उजागार गर्दै सन्देशमूलक तीज गित प्रतियोगिताले महिलाहरुको महान पर्व मनाउने परम्परागत शैलीलाई बचत शिक्षामार्फत अगाडि बढाउन सहयोग पुगेको छ । हरितालिका तीजको सम्पूर्ण महिला दिदीबहिनीहरुमा हार्दिक शुभकामना ।