जागिर छोडेकोमा पछुतो छैन हिरालाई

हिरा योगी श्रेष्ठ 

सल्यान

“महिलाहरु पराश्रित हुनुहुँदैन, पढेर जागिरे हुनुमात्रै सफलता होइन, आज मेरो व्यवसाय कुनै जागिर भन्दा कम छैन” सल्यान शारदानगर नगरपालिकाकी २९ बर्षिय हिरा योगी श्रेष्ठलाई ६ महिने जागिर छोडेर व्यवसायमा हात हालेकोमा आज पछुतो होइन गर्व छ । अहिले मेरो आम्दानी मासिक ५० हजार जति छ ।” पैसासँगै पेसा व्यवसायले आत्मसन्तुष्टि दिएको हिरा सुनाउनुहुन्छ । हिराको व्यावसायिक सफलतामा जिल्लास्थित ग्रामीण बचत तथा ऋण सहकारी संस्था लि.को वित्तीय सहयोगले होस्टेमा हैंसे गरेको छ ।

हिराको बाल्यकाल अभावरहित बित्यो । स्वास्थ्य सेवामा संलग्न बाबुले छोरीको शिक्षा दिक्षा र भविष्य निर्माणमा कुनै कसर बाँकी राख्नुभएन । एसएलसी पछि उहाँ अनमी पढ्न दाङस्थित राप्ती हेल्थ इन्स्टीच्यूटमा भर्ना हुनुभयो । स्वाथ्य सेवामा समर्पित हुने उत्साहका साथ हिरा राम्रो अंक ल्याएर अनमी उत्तीर्ण हुनुभयो । अन द जव टे«निङ का क्रममा उहाँले केही स्वास्थ्य चौकी र अस्पतालहरुमा काम गर्नुभयो । विरामीको सेवामा खटिनुभएकी हिराको केही समय नबित्दै रोजगारीप्रति वितृष्णा जाग्यो । कामको बोझ, व्यस्ततासँग सेवा सुविधा तालमेल नभएपछि अरुचि पैदा भयो । त्यसमाथि हाकिमको कुव्यवहारले कारिन्दा हिरा बन्दी बन्नुभयो । 

ठीक त्यसैबेला, घरेलु समितिले स्थानीय महिलाहरुलाई निःशुल्क ब्यूटी पार्लर तालिम दिने जानकारी हिरालाई ‘ढुङ्गा खोज्दा देउता मिले’ भंmैं भयो । तीन महिने व्यूटी पार्लर तालिमले जीवनको ‘दोश्रो इनिङ्ग्स’ को रुपमा व्यावसायिक सोच बीजारोपण गर्यो उहाँको । लगत्तै बुटवल झरेर ३ महिनाको अर्को व्यूटी पार्लर तालिम लिएपछि हिराले १५ हजार लगानी गरेर रुचिलाई रोजगारीमा बदल्नुभयो ।

विगत ५ बर्षदेखि उहाँको नीजी निवासमा व्यूटिपार्लर सञ्चालनमा छ । ७ बर्षदेखि ग्रामीण साकोसको क्रियाशिल सेयर सदस्य हिरा नियमित मासिक बचत सँगसँगै सहकारीका विभिन्न कार्यक्रमहरुमा सक्रिय सहभागिता जनाउने मात्र होइन सुझाव दिने काममा पनि संलग्न हुनुहुन्छ । व्यूटीपार्लर व्यवसायका लागि ८ प्रतिशत व्याजमा सहकारीबाट १ लाख ५० हजार ऋण लिनुभयो र आफूसँग भएको केही रकम थप गरेर पसल शुरुवात गर्नुभयो । सहकारी सहयोगले व्यवसाय विस्तार सम्भव भएको उहाँ दाबी गर्नुहुन्छ ।

ग्रामीण साकोसकी व्यवस्थापक शान्ता राई भन्नुहुन्छ, “ हिरा सहकारीको क्रियाशील सदस्य र असल ऋणी हो । उहाँले सहकारीबाट करिब १० लाख सम्म ऋण लिइसक्नुभएको छ । ऋणको नियमित व्याज र किस्ता पनि समयमै बुझाइरहनुभएको छ ।”

घरेलु र सिटीइभीटीबाट प्रशिक्षक प्रमाणित हिरा पछिल्लो समय तालिम प्रशिक्षणमा पनि संलग्न हुनुहुन्छ । करिब ४० जनालाई तालिम पनि प्रदान गरिसक्नुभएको छ ।  महिला दिदीबहिनीहरुलाई व्यवसायका विविध विकल्पहरु पनि उहाँ सुझाउनुहुन्छ । स्थानीय आवश्यकता अनि श्रोत साधनको उपलब्धताको आधारमा महिला दिदीबहिनीहरुले गुडिया बनाउने, अचार बनाउने व्यवसाय शुरु गरे बजार अभाव नहुने ठम्याइ व्यवसायी हिराको छ । सहकारीले सदस्यहरुलाई सीप तालिम प्रदान गर्न आफुलाई सम्झिए निःशुल्क सहयोग गर्ने वचन हिराले दिनुभयो “यसले आत्मसन्तुष्टी मिल्छ ।”