नेपालमा नेपाल राष्ट्र बैंकबाट बैंकिङ कारोबार गर्ने ईजाजत प्राप्त बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरूले समग्र वित्तीय कारोबारको करिब ८५ प्रतिशत अंश ओगटेका छन् । यसैगरी, देशमा बाँकी करिब १५ प्रतिशत अंश बचत तथा ऋण कारोवार गर्ने सहकारी क्षेत्र लगायतले ओगटेको छ । सहकारीहरू पनि वित्तीय क्षेत्रमा महत्वपूर्ण हिस्सा ओगटने एउटा क्षेत्र हो । यो क्षेत्रको कारोबार क वर्गका वाणिज्य बैंकहरूको भन्दा कम तर अन्य वर्गका वित्तीय संस्था (विकास बैंक र वित्त कम्पनी) हरूको भन्दा बढी रहेको छ ।  

सहकारी संस्थामा सदस्यता वृद्धिको क्रममा हामीले सहकारी मापदण्ड २०६८ अनि सहकारी ऐन २०७४ लाई बिर्सियर सदस्य बनाउने क्रम लाई निरन्तरता दिदै गयौ, जुन नगर्नु पर्ने काम थियो तर गरिरह्यौ , यो हाम्रो कमजोरी भयो । २०७४ कात्तिक १ गते पछि एकै स्थानीय तहमा सञ्चालित समान प्रकृतिका सहकारी संस्थामा कति सदस्यहरू नंयाँ बने अनि ती सदस्यहरु अर्को सहकारी मा सदस्य थिए, थिएनन् कसले खोज्यौ ?

कुनै पनि मानिस एक पटक दुइ वटा गाडीमा चढेर कुनै १ गन्तव्यमा पुग्न सक्दैन । एक गन्तव्यका लागि एकै गाडी काफी हुन्छ । प्रत्येक सहकारीका आफ्नै परिकल्पना, ध्येय र उद्देश्य हुन्छन् । सहकारीहरूले सदस्यलाई केन्द्रबिन्दुमा राखेर आफ्ना क्रियाकलापहरू सञ्चालन गर्नुपर्छ । वास्तवमा सहकारी संस्थाहरूले गर्नुपर्ने पनि यही हो । सहकारी ऐनले सहकारी संस्थाहरूलाई आफ्नो बिषयमा अभिप्रेरित गराउने उद्देश्यले यो सहकारी ऐनमा दोहोरो सदस्यता सम्बन्धी व्यवस्था गरेको जस्तो मलाई लाग्छ ।

सहकारी क्षेत्रमा बिशेष गरी नियमनकारी निकायबाट जारी निर्देशन बमोजिम  १४.७५ प्रतिशत (आगामी कार्तिक १५ देखि लागु हुने) भन्दा बढी नहुने गरी मात्र ऋण लगानी गर्नु पर्ने प्रावधान छ ।सहकारी क्षेत्रमा बिशेष गरी नियमनकारी निकायबाट जारी निर्देशन बमोजिम  १४.७५ प्रतिशत (आगामी कार्तिक १५ देखि लागु हुने) भन्दा बढी नहुने गरी मात्र ऋण लगानी गर्नु पर्ने प्रावधान छ ।

स्वचालित प्रणालीको विकास, आपुर्ति श्रृंखला, डिजिटाइजेसन, सर्भिटाइजेसन, वित्तीय प्रणाली, विद्युतीय लेखा प्रणाली लगायतका अनेकौ क्षेत्रमा नयाँ आयामको विकास हुदैछ । परिस्थिमा आएको यो परिवर्तनले राज्यव्यवस्था प्रणाली  र सामाजिक संरचना,  व्यावसायिक आयाम र सीप तथा ज्ञान र धारणामा परिवर्तन ल्याउँदै छ । यो परिघटनामा सहकारी अभियान अछुतो हुनेछैन त्यसको पहिलो प्रभाव वित्तीय सहकारी अभियानमा पर्दैछ । कोभिड —१९ को कहरलाई संवोधन गर्न नेफ्स्कुनले “सामाना शक्ति विकासको लागि सदभावपूर्ण सहकार्य” लाई यो वर्षको नारा वनाएको छ ।

Principally regarded as a community based and owned autonomous social enterprise, a cooperative inherits the democratic doctrine of every members' active participation in shaping up the organization by not only voicing their opinion but by voting to elect the board of directors that best represent them.